Av. Banu KÖK DUMAN tarafından gönderildi.
Tapuda beyan edilen değer yalnızca idareye yapılan bir bildirim olmayıp aynı zamanda alıcı ile satıcının anlaştıkları bedelin de ispatı olmaktadır. Bu sebeple değerin düşük beyan edilmesi halinde üç yönden sıkıntı doğabilecektir.
Ödemenin Eksik Yapılması Halinde
Ödemenin tamamının / bir kısmının satıştan sonra yapılacağı durumlarda satış bedeli tapuda eksik beyan edilmişse alıcı yalnızca düşük bedel üzerinden ödeme yaparak borcunu ödemiş sayılacaktır. Bu doğrultuda taraflar aralarında 600.000 TL üzerinden anlaşmalarına rağmen değerin 400.000 TL olarak beyan edildiği durumlarda alıcı yalnızca 400.000 TL ödeyerek (veya yapacağı toplam ödemeleri 400.000 TL’ye tamamlayarak) borcundan kurtulmuş sayılacaktır. Satıcının aslında daha yüksek bir meblağ üzerinden anlaştıklarını ispat etmesi oldukça güç olacaktır.
Sözleşmeden Dönülmesi Halinde
Özellikle gayrimenkulün ayıplı / kusurlu olduğu durumlarda alıcının sözleşmeden dönme hakkı bulunuyor olup satın aldığı gayrimenkulü iade ederek ödediği parayı isteyebilecektir. Ancak tapu müdürlüğünde beyan edilen değer gerçek ödenen değerden düşükse alıcı aksini ispat edemediği sürece yalnızca tapuda beyan ettiği değeri talep edebilecektir. Bu sebeple özellikle banka yoluyla ödeme yapılmadıysa yahut satıcıdan ödeme makbuzu alınmadıysa bu durumun ispatının oldukça zor olacağının bilinmesi gerekmektedir.
Hisseli Tapuların Satın Alınması Halinde
Bilindiği üzere hisseli tapularda belirli bir payın satın alındığı durumlarda diğer paydaşların şufa / ön alım hakkını kullanarak satın alınan payın kendilerine devrini isteme hakları vardır. Paydaşların bu hakkını kullanabilmesi için tapuda beyan edilen değerin alıcıya ödenmesi gerekiyor olup düşük değer beyan edildiği durumlarda yalnızca bu değerin ödenmesi yeterli olacaktır.
Bu kapsamda 350.000 TL karşılığında bir hisseli arsanın %20’sinin satın alındığı bir durumda satış bedelinin tapuda 150.000 TL ödediği bir durumu ele alalım. Böyle bir durumda diğer paydaşlar alıcıya yalnızca 150.000 TL ödeyerek 350.000 TL’lik arsa payının kendilerine verilmesini talep edebileceklerdir.
Peki Tapuda Eksik Beyan Edilen Bu Değerler Düzeltilebilir mi?
Gerek vergi cezalarından kurtulmak gerekse de yanlış beyanın hukuki sonuçlarına maruz kalmamak için taraflar beyan ettikleri bedelin düzeltilmesini talep edebileceklerdir. Bunun için henüz vergi memurlarınca herhangi bir inceleme başlatılmamış olması gerekmektedir. Düzeltme talebini beyan eden mükellef buradan kaynaklanan eksik vergiyi / harcı (pişmanlık zammıyla birlikte) bu beyanından itibaren 15 gün içerisinde ödemek kaydıyla beyan edilen değeri güncelleyebilecek ve ortaya çıkabilecek sorunları önlemiş olacaklardır.